Aşağıdakı gəlirlər vergidən azaddır:                                                                                          

• xeyriyyə təşkilatlarının gəliri - sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə etdikləri gəlirdən başqa;

  Misal Fiziki və sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərə yardımların yığılması ilə məşğul olan xeyriyyə təşkilatının hesabına müxtəlif şəxslərdən pul vəsaitləri daxil olur. Eyni zamanda, xeyriyyə təşkilatının balansında ayrıca təsərrüfat mağazası da vardır ki, buradan da alınan mənfəət tam olaraq xeyriyyə məqsədləri üçün istifadə edilir. Beləliklə, xeyriyyə təşkilatı tərəfindən alınan yardımlar gəlir vergisindən azaddır, lakin təsərrüfat mağazasından alınan mənfəət isə ümumi qaydada mənfəət vergisinə cəlb edilməlidir.

• qeyri-kommersiya təşkilatlarının aldıqları əvəzsiz köçürmələr, üzvlük haqları və ianələr;
• beynəlxalq, dövlətlərarası və hökumətlərarası təşkilatların gəlirləri, sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə etdikləri gəlirdən başqa;
• dövlət hakimiyyəti orqanlarının, büdcə təşkilatlarının, yerli özünüidarəetmə orqanlarının (bələdiyyələrin) və dövlətin adından yaradılan publik hüquqi şəxslərin gəlirləri (sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə etdikləri gəlirdən başqa);

  Misal Hüquqi şəxs öz fəaliyyəti ilə bağlı respublika ərazisində olan rayon mərkəzlərində daşınmaz əmlakları müqavilə əsasında icarəyə götürür. İcarəyəverənlərin bəziləri hüquqi şəxs, bəziləri fiziki şəxs, bəziləri isə bələdiyyələrdir. Hüquqi şəxs (kommersiya və ya qeyri-kommersiya) əmlakını icarəyə verərkən ona ödənilən icarə haqqından ödəmə mənbəyində vergi tutulmur və bu ödənişlər icarəyə verən hüquqi şəxs tərəfindən bəyan edilərək ümumi qaydada vergiyə (vergilərə) cəlb olunur. Belə ki, hüquqi şəxs ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyata alınmışdırsa həmin əmlakın icarəsini (ƏDV nəzərə alınmadan) ƏDV-yə (18 faiz dərəcə ilə), icarə ilə əlaqədar əldə edilən gəlirləri (ƏDV nəzərə alınmadan) ilə bu gəlirin əldə edilməsi ilə bağlı çəkilən xərclər arasındakı fərqi mənfəət vergisinə (20% dərəcə ilə) cəlb etməlidir. Fiziki şəxs əmlakını vergi ödəyicisinə icarəyə verdikdə icarədən gəlirlər üzrə vergi öhdəliyi ödəmə mənbəyində (14 faiz dərəcə ilə) icarəyə götürən şəxslər tərəfindən yerinə yetirilir. Fiziki şəxsin gəlirləri yalnız icarədən olduğu halda vergi uçotuna alınmaq və bununla bağlı bəyannamə təqdim etmək öhdəliyi yaranmır. Dövlət hakimiyyəti orqanlarının, büdcə təşkilatlarının və yerli özünüidarəetmə orqanlarının (bələdiyyə) mülkiyyətində olan əmlakların icarəyə verilməsindən alınan icarə haqqından ödəmə mənbəyində vergi tutulmur və mənfəət vergisinə cəlb edilmir.

• AR Mərkəzi Bankının, onun qurumlarının, ipoteka kreditləşməsi və sahibkarların aldıqları kreditlərə təminat verilməsi sahəsində fəaliyyət göstərən AR İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunin və AR Dövlət Neft Fondunun, habelə Əmanətlərin Sığortalanması Fondunun gəlirləri;
• alınmış sığorta ödənişləri (həmin sığorta hadisəsi ilə əlaqədar zərərə aid edilən məbləğlərdən başqa);

  Misal Müəssisə ona məxsus avtomobillərini siğorta şirkəti ilə müqavilə bağlayaraq hər birini 10 000 manata sığortalamışdır. Yol-nəqliyyat hadisəsi zamanı avtomobillərdən biri qəzaya uğrayaraq tam yararsız vəziyyətə düşmüşdür. Avtomobillərin balans dəyəri 8 000 AZN-dir. Sığorta şirkəti sığorta hadisəsi ilə bağlı müəssisəyə 10 000 AZN ödəniş etmişdir. Belə olduqda, 2 000 manat (10 000-8 000=2 000) sığorta ödənişi mənfəət vergisi məqsədləri üçün vergiyə cəlb edilməyəcəkdir.

• təhsil müəssisələrinin, o cümlədən sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərin təhsil alması üçün yaradılmış xüsusi təhsil müəssisələrinin mənfəəti - mənfəətin dividendlərin ödənilməsinə yönəldilən hissəsi istisna olmaqla;

  Misal Özəl təhsil müəssisəsi ilin yekunlarına görə 100 000 manat mənfəət əldə etmişdir. Əldə edilə mənfəətin 80% təhsilin inkişafına yönəldilmiş və yeni təhsil korpusu tikilmişdir, qalan 20% isə dividendlərin ödənilməsinə yönəldilmişdir. Beləliklə, özəl təhsil müəssisəsi əldə etdiyi mənfəətin 80% təhsilin inkişafına xərclədiyindən, bu məbləğ mənfəət vergidən azaddır. Qalan 20% isə dividendlərin ödənilməsinə yönəldiyindən ümumi qaydaa mənfəət vergisinə cəlb olunacaqdır.

• Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq dövlət büdcəsinə olan vergi borclarının silinməsindən əldə olunan gəlir.
• AR Prezidenti tərəfindən müəyyən edilmiş hallarda hüquqi şəxsin qərarı ilə onun özünün və onun tam mülkiyyətində olan rezident törəmə müəssisələrinin birinin balansından digərinin balansına əvəzsiz olaraq verilən aktivlərin dəyəri, habelə AR Prezidentin qərarına əsasən bir hüquqi şəxsin balansından əvəzsiz olaraq digər şəxsin balansına verilmiş əsas vəsaitlərin dəyəri;
• Neft-qaz ehtiyatlarının kəşfiyyatı, işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü, ixrac boru kəmərləri haqqında və bu qəbildən olan digər sazişlərə uyğun olaraq əsas fondların, daşınar əmlakın və digər aktivlərin hər hansı şəkildə həmin sazişlərdə Azərbaycan Respublikasını təmsil edən tərəfə təqdim edilməsi üzrə əməliyyatlar;
• AR Prezidentinin qərarına əsasən yaradılan sənaye, yaxud texnologiyalar parklarının idarəedici təşkilatının və ya operatorunun mənfəətinin bu parkların infrastrukturunun tikintisinə və saxlanılmasına yönəldilmiş hissəsi, habelə həmin parkların rezidenti olan hüquqi şəxslərin bu parklarda qeydiyyata alındığı hesabat ilindən başlayaraq 10 il müddətinə qeyd olunan fəaliyyətdən əldə etdikləri gəlir;
• 01.01.2024-cu il tarixədək kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı ilə məşğul olan (o cümlədən sənaye üsulu ilə) hüquqi şəxslərin yalnız bu fəaliyyətdən gəlirləri;

  Misal Arıçılıq təsərrüfatı ilə məşğul olan hüquqi şəxs 2018-ci ildə 10 000 AZN mənfəət əldə etmişdir. Dövlət Statistika Komitəsinin 2008-ci il 14 noyabr tarixli kollegiya qərarı ilə təsdiq edilmiş "İqtisadi Fəaliyyət Növləri Təsnifatı" rəsmi nəşrinə əsasən "Arıların becərilməsi, arı balının və arı mumunun istehsalı" kənd təsərüfatı fəaliyyətinə aid edilmişdir və 2014-cü il yanvarın 1-dən 5 il müddətinə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı ilə məşğul olan (o cümlədən, sənaye üsulu ilə) hüquqi şəxslərin bu fəaliyyətdən əldə etdikləri gəlirləri mənfəət vergisindən, hüquqi və fiziki şəxslərin həmin fəaliyyət prosesində istifadə olunan əmlakları əmlak vergisindən, o cümlədən istehsal etdikləri kənd təsərrüfatı məhsullarının satışı üzrə dövriyyələr ƏDV-dən azad edilmiş, istehsal etdikləri kənd təsərrüfatı məhsullarının satışından əldə etdikləri hasilatın həcmi isə sadələşdirilmiş verginin vergitutma obyektinə daxil edilməmiş, eyni zamanda bilavasitə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalından alınan gəlirlər müddət məhdudiyyəti qoyulmadan gəlir vergisindən azad edilmişdir.

• 01.01.2014-cü il tarixdən başlayaraq 10 il müddətinə məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin (Körpələr evləri, körpələr evi-uşaq bağçaları, uşaq bağçaları, sağlamlıq imkanları məhdud olan uşaqlar üçün xüsusi məktəbəqədər təhsil müəssisələri, sanator tipli məktəbəqədər təhsil müəssisələri) və uşaq evlərinin bu fəaliyyətdən əldə etdikləri gəlirləri;
• "Torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması haqqında" AR Qanununa əsasən ödənilən kompensasiya;
• investisiya təşviqi sənədini almış hüquqi şəxsin həmin sənədi aldığı tarixdən 7 il müddətinə əldə etdiyi mənfəətin 50 %-i.
• paylarının (səhmlərinin) 51 və daha artıq faizi birbaşa və ya dolayısı ilə dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslər və dövlətin adından yaradılan publik hüquqi şəxslər istisna olmaqla, vergi ödəyicisinin hesabat ilinin mənfəətinin 10 faizindən çox olmayan hissəsinin AR Nazirlər Kabineti tərəfindən müəyyən edilən meyarlara cavab verən təhsil, səhiyyə, idman və mədəniyyət sahəsində fəaliyyət göstərən müəssisə, idarə və təşkilatlara köçürülən hissəsi - 2019-cu il 1 yanvar tarixdən 10 il müddətinə. Bu maddənin müddəaları yalnız nağdsız qaydada ödənilən xərclərə münasibətdə tətbiq edilir.

  AR Vergi Məcəlləsinin 106.1.18-ci maddəsinə uyğun olaraq, vergidən azadolunma məqsədləri üçün elm, təhsil, səhiyyə, idman və mədəniyyət sahələrində fəaliyyət göstərən müəssisə, idarə və təşkilatların Meyarları

  Misal Qayalı MMC təhsilin inkişafı məqsədilə AR Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi meyarlara cavab verən təhsil müəssisəsinin bank hesabına 2019-ci ildə nağdsız qaydada 12 000 manat vəsait köçürmüşdür. 2019-ci ilin sonuna Qayalı MMC 30 000 manat mənfəət əldə etmişdir. Qayalı MMC-nin təhsil müəssisəsinə köçürdüyü 12 000 manatlıq vəsaitin 3 000 manatı (30 000 * 10%) onun vergiyə cəlb edilən mənfəətindən çıxılır. Ödənilən 9 000 manat isə müəssisənin bölüşdürülməmiş mənfəətindən çıxılacaqdır. Mənfəət vergisinə cəlb olunan məbləğ: 30 000 - (30 000 * 10%) = 27 000 manat. Mənfəət vergisi olacaqdır: 27 000 * 20% = 5 400 manat

• vergi ödəyicisinin azı 3 (üç) il ərzində mülkiyyətində olan iştirak payının və ya səhmin təqdim edilməsindən əldə olunan gəlirlərinin 50 faizi;
• mikro sahibkarlıq subyekti olan hüquqi şəxslərin sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə etdikləri mənfəətin 75 faizi;

  Misal Mikro sahibkarlıq subyekti olan hüquqi şəxsin illik gəliri 20 000 manat, xərcləri isə - 9 000 manat təşkil etmişdir. Gəlirdən xərclər çıxıldıqdan sonra qalan mənfəət 11 000 manat olacaqdır. Mənfəət vergisi aşağıdaki kimi hesablanacaqdır: Mənfəət vergisinə cəlb olunan məbləğ: 11 000 - (11 000 * 75%) = 2 750 manat Mənfəət vergisi: 2 750 manat * 20% = 550 manat

• KOB klaster şirkətinin mənfəəti - KOB klaster şirkətinin KOB klaster şirkətlərinin reyestrinə daxil edildiyi tarixdən 7 il müddətinə;
• KOB klasterin iştirakçısı olan hüquqi şəxsin KOB klaster şirkəti ilə bağlanmış müqavilə əsasında təqdim etdiyi mal (iş, xidmət) üzrə əldə etdiyi mənfəətin kapital xarakterli xərclərin çəkilməsinə yönəldilən hissəsi - 7 il müddətinə;

  “KOB klaster şirkəti”nin meyarları

  Qeyd AR Vergi Məcəlləsinin 13.2.78, 13.2.79 maddələrinə əsasən: KOB klaster şirkəti – müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş meyarlara cavab verən və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) ilə razılaşdırmaqla mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) KOB klaster şirkətinin şəhadətnaməsi verdiyi hüquqi şəxs; KOB klasterinin iştirakçısı – KOB klasterində fəaliyyət göstərmək üçün KOB klaster şirkəti ilə müqavilə bağlamış, mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyekti olan və mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən KOB klasterinin iştirakçısı şəhadətnaməsi verilmiş hüquqi və ya fiziki şəxs;

• mikro və ya kiçik sahibkarlıq subyekti olan və hüquqi şəxs kimi fəaliyyət göstərən startapların "Startap" şəhadətnaməsi aldığı tarixdən innovasiya fəaliyyətindən əldə etdikləri mənfəəti -3 il müddətinə.

  Qeyd AR Vergi Məcəlləsinin 13.2.80 maddəsinə əsasən: Startap - innovativ təşəbbüsə əsaslanaraq həyata keçirilən, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş meyarlara cavab verən və mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən “Startap” şəhadətnaməsi verilmiş şəxslərin həyata keçirdiyi sahibkarlıq fəaliyyəti.

• "Məşğulluq haqqında" AR Qanununa uyğun olaraq AR Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyinin (DOST) haqqı ödənilən ictimai işlərin təşkili ilə bağlı fəaliyyətdən əldə etdiyi gəlir.
• Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası tərəfindən verilmiş təsdiqedici sənəd əsasında Azərbaycan Respublikasında keçirilən UEFA 2019 Avropa Liqasının final oyunu ilə əlaqədar UEFA-nın, onun yaratdığı qeyri-rezident hüquqi şəxslərin, qeyri-rezident futbol klublarının (assosiasiyalarının) həmin oyunla bağlı əldə etdiyi gəlirləri (2019-cu il martın 1-dən 2020-ci il avqustun 1-dək);
• Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası tərəfindən verilmiş təsdiqedici sənəd əsasında Azərbaycan Respublikasında keçirilən UEFA 2020 Futbol çempionatının oyunları ilə əlaqədar UEFA-nın, onu təmsil edən və onun yaratdığı qeyri-rezident hüquqi şəxslərin, habelə qeyri-rezident futbol klublarının (assosiasiyalarının) çempionatla bağlı əldə etdiyi gəlirləri (2019-cu il martın 1-dən 2020-ci il avqustun 1-dək);
• AR Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq olunmuş qaydada dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına ödənilən ixrac təşviqi;
• Azərbaycan Respublikasında keçirilən Formula 1 və Formula 2 yarışlarına aid qeyri-maddi aktivlər üzərində müəllif hüquqlarından istifadə olunmasına, yaxud istifadə hüquqlarının verilməsinə görə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) ilə bağlanılmış müqavilə əsasında onun tərəfindən qeyri-rezident hüquqi şəxsə ödənilən royalti gəlirləri - 2018-ci il yanvarın 1-dən 6 il müddətinə.
• əlillərin və ya sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların ictimai təşkilatlarına məxsus olan, işçilərinin ümumi sayının azı 50%-i əlillərdən və ya sağlamlıq imkanları məhdud 18 yaşınadək şəxslərdən ibarət olan istehsal müəssisələrinin mənfəət vergisinin dərəcəsi 50% azaldılır. Güzəşt hüququ müəyyən edilərkən işçilərin orta siyahı sayına əvəzçilik, podrat müqavilələri və mülki-hüquqi xarakterli digər müqavilələr üzrə işləyən əlillər və ya sağlamlıq imkanları məhdud 18 yaşınadək şəxslər daxil edilmir;

  Misal Müharibə əlilləri və veteranları cəmiyyətinə məxsus müəssisədə 50 nəfər işçidən 30 nəfəri müharibə əlilidir. Cari ildə müəssisənin mənfəəti 5 000 AZN təşkil etmişdir. Belə olduqda, mənfəət vergisi aşağıdakı kimi müəyyn ediləcəkdir: 5 000 * 20% * 50% = 500 AZN.

• Pərakəndə satış qaydasında malların satışının həyata keçirilməsi üzrə ticarət fəaliyyəti və (və ya) ictimai iaşə fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi şəxslər tərəfindən büdcəyə ödənilməli olan mənfəət vergisinin məbləği 2019-cu il yanvarın 1-dən 3 il müddətinə "İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında" AR Qanunu ilə müəyyən edilmiş POS-terminal vasitəsilə nağdsız qaydada aparılan ödənişlərin ümumi gəlirdəki xüsusi çəkisinə uyğun müəyyən edilən verginin 25 faizi həcmində azaldılır.

  Bu güzəştin alınması hüququ müəyyən edilərkən vergi orqanında uçotda olan şəxslər tərəfindən POS-terminal vasitəsilə aparılan ödənişlərin məbləği nəzərə alınmır.

  Misal Pərakəndə ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olan müəssisənin illik gəliri 1 200 000 manat (300 000 nağd, 900 000 nağdsız), xərcləri isə - 900 000 manat təşkil etmişdir. Gəlirdən xərclər çıxıldıqdan sonra qalan mənfəət 300 000 manat olacaqdır. Mənfəət vergisi və ona tətbiq edilən güzəşt aşağıdaki kimi hesablanacaqdır: Mənfəət vergisi - güzəştsiz: 300 000 * 20% = 60 000 manat Mənfəət vergisinə güzəştin tətbiqi: Nağdsız dövriyyənin xüsusi çəkisi: 900 000 / 1 200 000 = 0.75 Güzəşt: 60 000 (0.75 * 25%) = 11 250 manat Ödəniləcək mənfəət vergisi: 60 000 manat - 11 250 manat = 48 750 manat

• Gəlirlərin və xərclərin uçotunu aparan, ƏDV-nin məqsədləri üçün qeydiyyata alınmayan və əməliyyatlarının həcmi ardıcıl 12 aylıq dövrün istənilən ayında (aylarında) 200.000 manatadək rezident müəssisənin təsisçisi (payçısı) və yaxud səhmdarları olan hüquqi şəxslərin dividend gəlirləri vergidən azaddır.